Taalvraag: asjeblieft, alsjeblieft of alstublieft

taalvragen

Ik dacht: laat ik het nieuwe jaar beginnen met een eenvoudige taalvraag die het verschil tussen schrijftaal en spreektaal mooi illustreert.

“Mag ik [..] een diep bord voor mijn soep?”

1. asjeblieft
2. alsjeblieft
3. Beide opties zijn juist.

En het juiste antwoord is….. Nou, niet waar de Facebookfans -en ik ook- zo van overtuigd zijn, namelijk optie 2 en niets anders. Volgens de Dikke van Dale zijn namelijk BEIDE antwoorden correct. Beide antwoorden worden vormvarianten van alstublieft genoemd.

Waar ik niet aan gedacht had omdat ik het zelf nooit zo schrijf, is alsjeblief/asjeblief, zonder -t. Van Dale keurt dit goed en ook het Groene Boekje heeft er geen probleem mee. Mijn Facebookfans trekken hier echter de grens: alsjeblief/asjeblief, zonder -t schrijven, daar doen zij niet aan mee.

Kan het nog ingewikkelder? Jawel! Want zowel alstublieft als alsjeblieft hebben afkortingen. En hoe schrijf je die dan? Even nadenken en de regels toepassen dus kleine letters en zonder punten! Mooi niet. Ook de afkortingen van deze 2 simpele woordjes zijn verschillend. (Misschien duiken ze nog wel eens op in een taalvraag!)

Alsjeblieft wordt “ajb.
Alstublieft wordt “a.u.b.

Zie je het verschil? Punten tussen a.u.b. en slechts 1 punt achter ajb. . Waarom? Dat blijft even een raadsel.

Zijn we nu klaar met de schrijfverwarring? Naaaaa, nog even wachten want er is nog 1 klein dingetje waar je op moet letten: het gebruik van alsjeblieft en alstublieft. Hoewel beide varianten (ook zonder -t) een vorm van beleefdheid lijken uit te drukken, doen ze dat niet. Ze hebben volgens Van Dale verschillende betekenissen.

Alsjeblieft gebruik je om een bevel te versterken, om verwondering uit te drukken of als bevestiging. M.a.w. alsjeblieft is géén beleefdheidsvorm. Klik maar op het plaatje hierboven van Van Dale en je ziet het verschil met voorbeelden.

Alstublieft is dan weer wel een beleefdheidsvorm. Let dus op dat je in een zin de beide woorden niet door elkaar gebruikt. Voorbeeld:

“Meneer, zou u alsjeblieft even op die andere stoel willen gaan zitten?”
“Meneer, zou u alstublieft even op die andere stoel willen gaan zitten?”

In het eerste geval ben je deze meneer zijn irritante gedrag beu. In het tweede geval vraag je netjes aan deze meneer of hij elders wil plaatsnemen.

Is het duidelijk zo? Dan, lieve lezers, schrijf ze!